درد جلوی زانو یا در قدامی زانو یک مشکل بسیار شایع است. درد جلوی زانو دلایل مختلفی دارد و با توجه به علائم مختلف، محل درد و میزان دردی که بیمار تجربه می‌کند به خوبی قابل تشخیص نیست. عوامل اصلی می‌توانند ناهنجاری‌های کشکک، عدم تعادل عضلانی یا ضعف باشد که منجر به ناپایداری کشکک هنگام خم شدن میشود. عواملی مانند سندروم زانوی دونده، آرتریت می‌توانند باعث آسیب به زانو شوند. در این مقاله به علائم و درمان درد جلوی زانو می‌پردازیم.
علائم همراه با درد جلوی زانو
درد جلوی زانو می‌تواند برای افراد مختلف متفاوت باشد و به علت آن بستگی دارد. ممکن است بیمار درد را در زیر کاسه زانو، اطراف آن، در دو طرف آن یا پشت آن احساس کند. ممکن است یک در خفیف یا ناگهانی و شدید باشد.
درد اغلب به طور همزمان هر دو زانو را درگیر می‌کند؛ مگر اینکه درد ناشی از آسیب خاصی باشد. درد جلوی زانو با موارد زیر بدتر میشود:
- ایستادن پس از نشستن طولانی مدت
- زانو زدن
- استفاده از پله‌ها
- دویدن در سراشیبی
زانوی دونده ممکن است فقط حین فعالیت باعث درد شود، اما اگر درد آن بدتر شود ممکن است برای همیشه باقی بماند.
درد ناشی از آسیب رباط صلیبی قدامی معمولاً ناگهانی است و ممکن است صدای ترکیدن داشته باشد. در این وضعیت احتمالاً زانوی شما سریع متورم میشود.
آرتروز زانو معمولاً زمانی که بیمار وزن خود را روی پای آسیب دیده می‌اندازد باعث درد میشود و با استراحت بهتر میشود. ممکن است اول صبح یا بعد از مدتی نشستن دچار سفتی و نتوانید زیاد حرکت کنید.
با بروز این نشانه‌ها به پزشک مراجعه کنید
اگر آسیب شما خفیف باشد، احتمالا می‌توانید بدون مراجعه به پزشک درد را کنترل کنید. اما اگر علائم زیر را تجربه کردید باید به پزشک مراجعه کنید:
- نمی‌توانید روی پای آسیب دیده بایستید.
- درد شدید دارید، حتی زمانی که می‌نشینید.
- زانوی شما قفل می‌کند.
- نمی‌توانید زانوی خود را حرکت دهید.
- زانوی شما داغ، قرمز یا بسیار متورم میشود.
علت‌های درد جلوی زانو و روش‌های درمان آن
بهتر است با بررسی شایع ترین علل درد جلوی زانو شروع کنیم.
سندروم زانوی دونده
یکی از شایع‌ترین علل درد در جلوی زانو، سندرم پاتلوفمورال یا همان زانوی دونده است. اما بهتر است به این نام دست نزنید، زیرا می‌تواند باعث ایجاد ترس و نگرانی بی‌مورد در افرادی که مشغول کارهای اداری هستند، شود.
زانوی دونده مشکلی در حرکت کاسه زانو ایجاد می‌کند و تقریباً یک چهارم از آسیب‌های زانو را شامل میشود.
علائم رایج سندروم زانوی دونده شامل درد اطراف جلوی زانو و کشش، احساس ساییدگی همراه با حرکت زانو و تورم خفیف است.
علائم سندرم زانوی دونده معمولاً در طول زمان و به تدریج ایجاد می‌شوند و با فعالیت‌های تکراری مانند دویدن یا پریدن از پله‌ها و عدم تحرک طولانی مدت بدتر میشود.
درمان سندروم زانوی دونده
انجام تمرینات خاص می‌تواند به شما در بهبود دامنه حرکتی، قدرت و استقامت کمک کند. تمرکز بر تقویت و کشش عضلات چهارسر ران بسیار حائز اهمیت است، زیرا این عضلات نقش تثبیت کننده کاسه زانو را دارند. همچنین، انجام تمریناتی برای تقویت عضلات شکم و کمر نیز می‌تواند بسیار موثر باشد.
استفاده از کفی کفش می‌تواند به تنظیم پا و مچ پا کمک کرده و فشار را از ساق پا کاسته‌ایجاد کند. همچنین، استفاده از ارتز هم می‌تواند به وضعیت بیمار کمک کند. شما می‌توانید ارتز را بر اساس شرایط خود سفارش دهید یا از آن‌های آماده استفاده کنید.
اگر این درمان‌ها به بیمار کمک نکرد می‌تواند برای درمان‌های جراحی اقدام کند.
آرتروز زانو و درد جلوی زانو
آرتروز زانو شایع ترین علت زانو درد در افراد بالای ۵۰ سال است. آرتریت زانو ممکن است در اثر ساییدگی و تحلیل غضروف زانو که به آن آرتروز گفته میشود یا التهاب مفصل که به آن آرتریت روماتوئید گفته میشود ایجاد شود.
علائم رایج آرتریت زانو عبارتند از: گرفتگی زانو هنگام صبح، تورم، صدا دادن زانو و سفتی مفصل همراه با محدودیت حرکت.
علائم آرتریت زانو بعد از استراحت در هوای سرد و بعد از فعالیت بدتر می‌شوند.
درمان آرتروز زانو و تسکین درد جلوی زانو
پزشک نمی‌تواند آرتروز زانو را درمان کند. اما نکاتی وجود دارند که می‌توانند شدت علائم را کاهش دهند و احتمالاً از بدتر شدن آرتریت جلوگیری کنند از جمله:
- حفظ وزن مناسب
- انجام ورزش‌های کم فشار (مانند شنا، دوچرخه سواری) به جای فعالیت‌های پرتحرک (مانند تنیس، دویدن). حدود ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش کنید.
- در کفش‌های خود از کفی‌های ضربه گیر استفاده کنید.
- برای ناحیه آسیب دیده از کمپرس سرد استفاده کنید.
- از زانو بند استفاده کنید.
- انجام تمرینات فیزیوتراپی که به انعطاف پذیری، قدرت و حرکت کمک می‌کنند.
- استفاده از عصا
- پلاسمای غنی از پلاکت
- تزریق استروئید
- امواج شوک درمانی
- لیزر درمانی سطح پایین
قبل از اینکه هر یک از این نکات را امتحان کنید با پزشکتان مشورت کنید. پزشک بسته به محل آسیب می‌داند چه چیزی برای شما مناسب است چه چیزی مناسب نیست.
التهاب تاندون پاتلا (تاندون کشکک زانو)
یکی دیگر از علل احتمالی درد جلوی زانو تاندونیت کشکک یا زانوی جامپر است. تاندونیت کشکک در اثر آسیب به تاندونی که درست زیر کاسه زانو قرار دارد ایجاد میشود و معمولاً ناشی از ورزش‌هایی است که شامل پریدن یا لگد زدن زیاد است.
زانوی جامپر معمولا منجر به درد جلوی زانو و زیر کشکک، درد و سفتی پس از فعالیت و ضخیم شدن تاندون کشکک میشود. تاندون اغلب نسبت به لمس حساس است.
نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا
یکی از علل شایع زانو درد در افراد جوان و سالم کندرومالاسی کشکک است که در اثر التهاب و پارگی غضروفی که پشت کاسه زانو را می‌پوشاند و در نتیجه درد کشکک ایجاد میشود.
علائم شایع کندرومالاسی شامل درد شدید جلوی زانو، تورم، صداهای تق تق و احساس ساییدگی با حرکات زانو است. علائم کندرومالاسی معمولاً زمانی بدتر می‌شوند که برای اولین بار بلند می‌شوید، ورزش می‌کنید، از پله‌ها پایین می‌روید یا فشاری به کاسه زانو وارد میشود.
درمان نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا
درمان فیزیکی کم خطر کندرومالاسی کشکک بسیار ضروری است. این درمان‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- تمرینات تقویتی و کششی ایزومتریک عضلات چهار سر ران. بازیابی قدرت و عملکرد مناسب عضلات چهار سر ران یک عامل اساسی در روند بهبودی است.
- تمرینات کششی همسترینگ
- اصلاح نحوه فعالیت
- نوار چسب کشکک
- ارتز پا
- داروهای NSAID
- تمرینات قدرتی. پایداری مفصل ران، وضعیت قرارگیری و قدرت لگن تاثیر قابل توجهی بر درد جلوی زانو دارد.
- تقویت عضلات ابداکتور هیپ
- بریس برای تنظیم مجدد کشکک
علاوه بر حرکات تقویتی، حرکات کششی هم باید بخشی از برنامه تمرینی بیمار باشند.
بیماری ازگود اشلاتر (Osgood Schlatters)
بیماری ازگود اشلاتر شایع ترین علت درد جلوی زانو در کودکان و نوجوانان است. ازگود اشلاتر به دلیل تحریک استخوان درست زیر کاسه زانو و معمولاً در اثر یک جهش رشدی ایجاد میشود.
ویژگی اصلی ازگود اشلاتر یک توده استخوانی حساس است که درست زیر کاسه زانو قرار دارد و باعث درد جلوی زانو میشود.
علائم این بیماری معمولاً با فعالیت‌های ورزشی مانند لگد زدن، پریدن و دویدن بدتر می‌شوند، اما نسبت به تمرینات کششی واکنش بسیار خوبی نشان می‌دهند.
درمان بیماری ازگود اشلاتر
اهداف اصلی درمانی برای بیماران ازگود اشلاتر عبارتند از:
- زانو درد خود را کنترل کنید.
- فعالیت‌هایی را که می‌توانند علائم را بدتر کنند محدود کنید.
درمان‌های بیماری ازگود اشلاتر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- I.C.E: (استراحت، کمپرس یخ، فشرده سازی، بالا بردن پا)
- مصرف داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و تورم
- استفاده از یک بسته الاستیک یا آستین نئوپرن در اطراف زانو برای محکم نگه داشتن مفصل
- تمرینات کششی، انعطاف پذیری و فیزیوتراپی برای عضلات ران و ساق پا
بیماری ازگود اشلاتر به ندرت نیاز به جراحی دارد.
سندروم پلیکا زانو
سندروم پلیکا زانو یکی از علل کمتر شناخته شده زانو درد است، که اغلب تشخیص داده نمی‌شود. سندرم پلیکا زمانی رخ می‌دهد که که لایه‌های غشای سینوویال که مفصل زانو را می‌پوشاند ملتهب شوند.
سندرم پلیکازانو ممکن است به طور ناگهانی با آسیب زانو، مانند آسیب ناشی از تصادف یا سقوط بر روی زانو، یا به تدریج با خم شدن مکرر یا ضربه زدن یا افزایش فعالیت ناگهانی، ایجاد شود. علائم شایع سندرم پلیکازانو شامل درد خفیف، درد شدید در جلوی زانو، ناپایداری زانو، قفل شدن، صدای خراشیدن و حس گرفتگی است. درد در جلوی زانو که ناشی از سندرم پلیکازانو است، معمولاً پس از فعالیت یا خم شدن زانو بدتر میشود.
درمان سندروم پلیکا
در بسیاری از موارد علائم سندروم پلیکا را می‌توان با درمان‌های غیر جراحی کنترل کرد از جمله:
- استراحت: از فعالیت‌هایی که منجر به تشدید علائم می‌شوند پرهیز کنید.
- استفاده از کمپرس یخ: هر سه ساعت یکبار به مدت ۱۵ دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید.
- داروهایی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم، التهاب و ناراحتی را کاهش می‌دهند.
- تزریق استروئید: تزریق استروئید علائم بیمار را کاهش می‌دهد به طوری که می‌تواند در فعالیت‌های ورزشی شرکت کند.
- تمریناتی برای تقویت عضله چهار سر ران: افرادی که عضله چهار سر ران ضعیفی دارند بیشتر در معرض ابتلا به سندروم پلیکا قرار دارند. ورزش‌هایی که عضلات چهار سر ران شما را هدف قرار می‌دهند می‌توانند به کاهش خطر کمک کنند.
- کشش همسترینگ
اگر درمان‌های غیر جراحی موثر نباشد ممکن است به جراحی آرتروسکوپی نیاز داشته باشید.
برای تشخیص صحیح مشکل باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
مراجعه به پزشک و تشخیص علت درد جلوی زانو
اگر بعد از چند روز درد برطرف نشد حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک زانوی شما را معاینه می‌کند و از سوالات زیر را از شما می‌پرسد:
- از چه زمانی درد شما شروع شده است و آیا چیزی وجود دارد که درد را بدتر کند.
- آیا فعالیت، حادثه یا آسیبی خاصی باعث ایجاد درد شده است.
- آیا علائم دیگری مانند افتادگی زانو، صدا دادن یا درد در هر یک از مفاصل دیگر شما وجود دارد.
پزشک ممکن است اشعه ایکس، اولتراسوند یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) را پیشنهاد کند، اما این آزمایشات اغلب ضروری نیستند. احتمالاً پزشک تنها با معاینه زانو و بررسی علائم، علت درد را تشخیص می‌دهد.
درمان‌های عمومی برای درد جلوی زانو
علاوه بر راه حل‌های محافظه کارانه و غیر تهاجمی مانند استراحت و استفاده از کمپرس گرم و سرد، درمان‌های دیگری هم وجود دارند که معمولاً شامل استفاده از دستگاه‌های پیشرفته برای کاهش درد و درمان ناحیه آسیب دیده میشود.
الکتروتراپی
الکتروتراپی برای تسکین اسپاسم عضلانی، پیشگیری و تأخیر در آتروفی ناشی از عدم استفاده، افزایش گردش خون موضعی، توانبخشی عضلانی و آموزش مجدد با تحریک الکتریکی عضلات، حفظ و افزایش دامنه حرکتی استفاده میشود. مطالعات بالینی اثربخشی الکتروتراپی را برای توانبخشی OA زانو و ACL نشان داده است.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی یک روش غیر تهاجمی است که روند بهبودی طبیعی بدن را تحریک می‌کند. این روش می‌تواند درد را تسکین دهد و باعث بهبودی تاندون‌های آسیب دیده، رباط‌ها و سایر بافت‌های نرم شود. شاک ویوتراپی یک روش درمانی موثر برای تاندینوپاتی کشکک است.
درمان با لیزر کم توان
لیزر درمانی کم توان یا لیزر درمانی سرد نشان داده است که درد زانو OA خفیف تا متوسط را تسکین می‌دهد و همچنین حساسیت به فشار و انعطاف پذیری مفصل را بهبود می‌بخشد. لیزر درمانی سرد ممکن است: رگ‌های خونی را برای کاهش تورم باز کند، به سیستم ایمنی بدن کمک کند تا مواد شیمیایی بیشتری تولید کند که بافت آسیب دیده را بهبود می‌بخشد.
اگر تمام درمان‌های ذکر شده در بالا نتیجه بخش نباشد، پزشک شما جراحی زانو را توصیه می‌کند. با این حال اکثر علائم درد جلوی زانو بدون نیاز به درمان تهاجمی بهبود می‌یابند.
چگونه از درد جلوی زانو پیشگیری کنیم؟
اقدامات اضافی دیگری وجود دارند که می‌توانید برای جلوگیری از شروع دوباره درد زانو انجام دهید که عبارتند از:
- پوشیدن کفش متناسب با نوع فعالیت‌های خود
- گرم کردن بدن قبل از فعالیت بدنی
- تمرینات کششی و انعطاف پذیری برای عضلات چهار سر ران و همسترینگ در برنامه تمرینی روزانه و انجام حرکات کششی بعد از فعالیت بدنی
- افزایش تدریجی حرکات تمرینی
- کاهش هرگونه فعالیتی که در گذشته به زانوهای شما آسیب زده است.
- حفظ وزن سالم برای جلوگیری از فشار بیش از حد به زانوها
سخن آخر
درد جلوی زانو یک مشکل شایع است، اما معمولاً به راحتی کنترل میشود. اگر می‌خواهید متوجه شوید که چه چیزی باعث مشکل شده است و چه کاری می‌توانید برای آن انجام دهید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سوالات پرتکرار
چه زمانی وضعیت کاسه زانو بهتر میشود؟
بسیاری از شما فکر می‌کنید که چند هفته زمان برای شروع روند بهبودی با درمان‌هایی مانند ورزش یا فیزیوتراپی کافی است. متاسفانه اینطور نیست. ممکن است ۳ تا ۴ ماه طول بکشد تا درد به طور قابل توجهی بهبود یابد. علاوه بر این معمولاً ۸ تا ۱۲ ماه طول می‌کشد تا علائم شما برطرف شوند.
چگونه بفهمم درد زانوی من جدی است؟
پزشک شما با پرسیدن سوالات و معاینه زانو می‌تواند شدت مشکل زانو را بررسی کند. در صورت لزوم پزشک برخی اسکن‌ها را هم انجام می‌دهد. اگر علائم شما شدید باشند یا در عرض چند هفته بهبود نیابند باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا درد جلوی زانو قابل درمان است؟
خوشبختانه اکثر افراد مبتلا به این مشکل را می‌توان با درمان‌های غیر جراحی با موفقیت درمان کرد.
شایع ترین علت درد جلوی زانو چیست؟
درد جلوی زانو بیشتر در موارد زیر دیده میشود:
- افرادی که اضافه وزن دارند.
- افرادی که دچار دررفتگی، شکستگی یا آسیب‌های دیگری به کاسه زانو شده‌اند.
- دونده‌ها، اسکی بازان، دوچرخه سواران و فوتبالیست‌ها
چگونه باید با زانو درد بخوابم؟
اگر به پشت می‌خوابید یک بالشت زیر زانوی خود قرار دهید. اگر به پهلو می‌خوابید زانوی خود را در حالت خمیده نگه دارید تا درد را به حداقل برساند. سعی کنید هرگز با پاهای روی هم نخوابید. اگر به دلیل آسیب دیدگی زانو درد دارید، باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
آیا باید زانوی خود را صاف نگه دارم یا خم کنم؟
سعی کنید تا حد امکان زانو را صاف نگه دارید. اگر مجبور هستید با زانوهای ضربدری یا خمیده بنشینید این کار را هر بار به ۲۰ دقیقه محدود کنید. بسیاری از مردم نمی‌دانند که راه رفتن روی سطوح ناهموار یا سخت می‌تواند درد زانو را بدتر کند.
دوچرخه سواری برای زانو بهتر است یا پیاده روی؟
برای دوچرخه سواری پاها نیاز به تحمل وزن ندارند، بنابراین برای زانوها و مفاصل شما بهتر است. اما دوچرخه سواری ممکن است به افراد مبتلا به آرتروز آسیب برساند، بنابراین بهتر است برای این کار با پزشک متخصص صحبت کنید.
