متوکاربامول در دسته داروهای شل‌کننده عضله قرار می‌گیرد. اثرگذاری متوکاربامول از طریق مسدود کردن تکانه‌های عصبی یا حس دردی است که به مغز فرستاده می‌شود. متوکاربامول در کنار استراحت و فیزیوتراپی برای درمان عارضه‌هایی مانند درد یا آسیب دیدگی مصرف می‌شود. متوکاربامول گاهی برای درمان کزاز یا قفل کردن فک تجویز می‌شود که با انقباض عضلانی دردناک همراه است.
متوکاربامول به دو صورت قرص و آمپول عرضه می‌شود.
سازوکار اثرگذاری متوکاربامول
مقاله منتشر شده در سال 2021 حکایت از آن دارد که دانشمندان هنوز درباره سازوکارهای دقیق اثرگذاری متوکاربامول مطمئن نیستند. بااین‌حال دانشمندان اطمینان دارند که متوکاربامول بیش از اثر گذاشتن بر ستون فقرات بر مغز اثر می‌گذارد.
احتمال می‌رود چند سازوکار متفاوت دخیل باشد. برای مثال برخی دانشمندان این فرضیه را مطرح می‌کنند که متوکاربامول بازدارنده یک انتقال‌دهنده عصبی به نام استیل‌کولین در بخشی از ساقه مغز به نام سیستم فعال‌کننده مشبک است. استیل‌کولین ترکیبی است که در سراسر سیستم عصبی وجود دارد و مانند یک انتقال‌دهنده عصبی عمل می‌کند. بااین‌حال برای مطمئن شدن از چگونگی اثرگذاری متوکاربامول لازم است پژوهش‌های بیشتری انجام شود.
انواع قرص متوکاربامول
متوکاربامول را می‌توان به صورت قرص خوراکی مصرف کرد یا آن را در عضله یا سرم تزریق کرد. از نظر قدرت نیز دارو فقط در چند دوز عرضه می‌شود:
- قرص: 500 میلی‌گرم، 750 میلی‌گرم
- آمپول: 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر
موارد استفاده از متوکاربامول
متوکاربامول یک داروی شل‌کننده عضلانی اسکلتی است که اثرگذاری مرکزی دارد. این نوع از شل‌کننده‌های عضلانی بر مغز یا ستون فقرات اثر می‌گذارند و از اسپاسم یا گرفتگی عضله جلوگیری می‌کنند.
دانشمندان داروی متوکاربامول را برای تسکین دردهای عضلانی_اسکلتی حاد تولید کردند. متوکاربامول از طریق کاهش دادن تعداد دفعات اسپاسم عضلانی دردناک و ناراحت‌کننده از درد جلوگیری می‌کند. برخی پزشکان متوکاربامول را خارج از کاربردهای رسمی آن برای درمان عارضه‌های زیر تجویز می‌کنند:
- درد غیر اختصاصی پایین کمر از نوع حاد یا مزمن
- فیبرومیالژی
- درد میوفاسیال: احساس درد در گروه‌های عضلانی خاص
- آرتریت التهابی
- شکستگی دنده
- تعویض زانو یا مفصل ران
- انقباض عضله شکم در بیماران مبتلا به سیروز
پزشکان متوکاربامول را در گذشته به وفور برای درمان کزار تجویز می‌کردند. اما امروزه متوکاربامول جزء طرح درمان معمول کزاز نیست و بنزودیازپین‌ها جایگزین متوکاربامول شده‌اند. به‌علاوه متوکاربامول برای درمان مشکلات عضلانی_اسکلتی ناشی از آسیب دیدگی نورون‌های حرکتی فوقانی تا حد زیادی بی‌تأثیر است.
نکته‌های مهم قبل از مصرف متوکاربامول
چنانچه به متوکاربامول حساسیت دارید، نباید این دارو را مصرف کنید.
برای آن که از ایمن بودن این دارو برای خود مطمئن باشید، موارد زیر را به پزشک معالج‌تان اطلاع بدهید:
- ابتلا به بیماری کلیه
- تشنج
- میاستنی گراویس
احتمال دارد متوکاربامول به جنین در رحم مادر آسیب بزند. از روش‌های مؤثر ضدبارداری استفاده کنید و اگر حامله هستید، بارداری‌تان را به پزشک اطلاع بدهید.
ممکن است مصرف متوکاربامول در دوران شیردهی ایمن نباشد. درباره خطرناک بودن مصرف متوکاربامول در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.
مصرف متوکاربامول برای افراد زیر 16 سال، مگر برای درمان کزاز، مجاز نیست.
متوکاربامول را چگونه مصرف کنم؟
متوکاربامول را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و برگه راهنما و دستورالعمل قرار داده شده در جعبه دارو را رعایت کنید. متوکاربامول فقط بخشی از طرح درمان کاملی است که شامل استراحت، فیزیوتراپی یا اقدامات دیگر برای تسکین درد می‌شود. معمولاً باید سه قرص 500 میلی‌گرمی یا دو قرص 750 میلی‌گرمی (دوز کلی 1500 میلی‌گرم) چهار بار در روز مصرف شود.
متوکاربامول به صورت قرص خوراکی نیز عرضه می‌شود. دوز مصرف دارو را باید دو یا سه روز پس از شروع درمان کاهش دهید. دستور پزشک را درباره دوز مصرف دارو به دقت رعایت کنید.
آمپول متوکاربامول در عضله یا به صورت اینفیوژن داخل وریدی تزریق می‌شود. کادر درمان متوکاربامول را تزریق می‌کند.
آمپول متوکاربامول معمولاً به صورت یک دوز تزریق می‌شود و سپس درمان با قرص متوکاربامول شروع می‌شود.
اگر دور سوزن سرم متوکاربامول احساس سوزش، درد یا ورم کردید، مشکل را به کادر درمان اطلاع بدهید.
مصرف متوکاربامول بر نتایج بعضی آزمایش‌های خاص اثر می‌گذارد. بنابراین تحت درمان بودن با متوکاربامول را به پزشک معالج‌تان اطلاع بدهید.
متوکاربامول را در دمای محیط و دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید. درب بطری دارو را پس از استفاده محکم ببندید.
تا زمانی که از چگونگی اثر متوکاربامول بر روی خود مطلع نشده‌اید، پس از مصرف متوکاربامول رانندگی نکنید یا کارهای خطرناک انجام ندهید. گیجی یا خواب‌آلودگی ممکن است زمین خوردن، تصادف یا آسیب دیدگی شدید را به دنبال داشته باشد.
مصرف هم زمان متوکاربامول و مشروبات الکلی باعث بروز عوارض جانبی می‌شود.
تداخلات دارویی
مصرف هم‌زمان متوکاربامول و داروهای دیگر باعث خواب‌آلودگی یا آهسته شدن تنفس می‌شود. بعضی تداخلات دارویی عوارض جانبی خطرناک یا مرگباری را در پی دارند. پیش از مصرف داروهای مسکن مخدر، قرص خواب‌آور، شل‌کننده عضله یا داروهای درمان اضطراب یا تشنج با پزشک مشورت کنید.
داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و داروهای گیاهی از جمله داروهای دیگری هستند که ممکن است با متوکاربامول تداخل دارویی داشته باشند. بنابراین فهرستی از تمام داروهای مصرف فعلی و هر دارویی را که مصرفش را آغاز یا متوقف کرده‌اید، در اختیار پزشک بگذارید.
عوارض جانبی متوکاربامول
پزشکان متوکاربامول را برای گونه‌های مختلفی از دردهای عضلانی_اسکلتی تجویز می‌کنند. پزشکان مزایای احتمالی مصرف متوکاربامول را نسبت به عوارض جانبی خطرناکش پیش از تجویز دارو می‌سنجند.
شایع‌ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف متوکاربامول به شرح زیر است:
- گیجی
- سیاهی رفتن چشم
- خواب‌آلودگی
- سرگیجه
برخی بیماران پس از مصرف قرص متوکاربامول یا تزریق درون‌عضلانی (IM) یا درون‌وریدی (IV) این دارو دچار عوارض جانبی زیر می‌شوند:
- تب
- تاری دید
- سردرد
- حالت تهوع
دیگر عوارض جانبی مصرف متوکاربامول به روش مصرف دارو بستگی دارد. برای مثال گزارش‌هایی درباره بی‌اشتهایی عصبی (آنورکسی) پس از مصرف قرص متوکاربامول داده شده است. عوارض جانبی زیر نیز پس از تزریق درون‌وریدی یا درون‌عضلانی متوکاربامول مشاهده شده است:
- ناراحتی دستگاه گوارش
- سرگیجه
- طعم فلز در دهان
- گر گرفتن پوست
- حرکات غیرارادی چشم
- دوبینی
- عدم‌هماهنگی عضلانی
- بیهوشی موقت
- فشار خون پایین
- پایین بودن غیرعادی ضربان قلب
مصرف‌کنندگان متوکاربامول در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی فوق یا حساسیت نشان دادن به دارو باید به پزشک مراجعه کنند.
قیمت داروی متوکاربامول چقدر است؟
قیمت متوکاربامول به خوراکی یا تزریقی بودن دارو بستگی دارد. دوز و مقدار دارو نیز بر قیمتش اثر می‌گذارد. برند تولیدکننده دارو نیز عامل مهمی در تعیین قیمتش به شمار می‌آید. قیمت حدودی این قرص برای بسته بندی 100 عددی آن 87 هزار تومان می‌باشد.
پرسش‌های پرتکرار
مصرف متوکاربامول باعث خواب‌آلودگی می‌شود؟
مصرف متوکاربامول می‌تواند باعث خواب‌آلودگی شود. خواب‌آلودگی یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی این دارو است.
متوکاربامول مانند ایبوپروفن است؟
ایبوپروفن دارویی است که طیف گسترده‌ای از عارضه‌های التهابی را درمان می‌کند. ایبوپروفن مانند متوکاربامول نیست، بلکه در دسته داروهای غیر استروئیدی ضدالتهاب (NSAID) قرار می‌گیرد. متوکاربامول حاوی ایبوپروفن نیست و ایبوپروفن نیز حاوی متوکاربامول نیست.
متوکاربامول برای اضطراب خوب است؟
شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد متوکاربامول علائم اضطراب را برطرف می‌کند.
اگر یک نوبت مصرف متوکاربامول را فراموش کنم، چه اتفاقی می‌افتد؟
به محض آن‌که مصرف دارو را به یاد آوردید، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. البته اگر تقریباً زمان مصرف دوز بعدی رسیده است، دو دوز دارو را هم‌زمان مصرف نکنید.
متوکاربامول اعتیاد آور است؟
هشداری درباره سوء مصرف، اعتیاد یا وابستگی به متوکاربامول داده نشده است. چون نتایج مطالعات انسانی درباره سوءمصرف متوکاربامول با هم تفاوت دارد، پاسخ این سؤال نامشخص است. متوکاربامول قابلیت سوء مصرف را دارد. به‌علاوه مصرف هم‌زمان متوکاربامول با داروهای دیگری، مانند الکل، بنزودیازپین‌ها، مخدرها و سرکوب‌کننده‌های سیستم عصبی مرکزی، که قابلیت سوءمصرف دارند، مشکل‌ساز خواهد شد.
مصرف هم‌زمان متوکاربامول و دیکلوفناک اشکالی ندارد؟
تداخل دارویی شناخته‌شده‌ای بین متوکاربامول و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مانند دیکلوفناک وجود ندارد. بنابراین می‌توانید متوکاربامول را در کنار دیکلوفناک مصرف کنید. چون متوکاربامول باعث خواب‌آلودگی یا گیجی می‌شود، تداخلات دارویی متوکاربامول با داروهای دیگر با اثرهای مشابه، مانند مشروبات الکلی و داروهای درمان‌کننده اختلالات خواب است.
مصرف متوکاربامول باعث افزایش وزن می‌شود؟
تاکنون مشخص نشده است که متوکاربامول باعث چاقی یا افزایش وزن شود. خواب‌آلودگی و گیجی شایع‌ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف متوکاربامول است. همچنین برخی افراد پس از مصرف این دارو دچار سردرد می‌شوند.
