نوار عصب و عضله یا الکترومایوگرافی (EMG) به یک تست تشخیصی گفته می‌شود که میزان واکنش ماهیچه‌ها به سیگنال‌های الکتریکی ساطع شده از سلول‌های عصبی تخصصی به نام اعصاب حرکتی را اندازه گیری می کند. اگر فردی علائم بیماری عضلانی یا عصبی مانند بی‌حسی یا ضعف غیرقابل توضیح در اندام‌ها را داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش نوار عصب و عضله را تجویز کند.
پزشکان اغلب آزمایش‌های نوار عصب و عضله را همراه با آزمایش‌های سرعت هدایت عصبی (NCV) انجام می‌دهند. تست NCV نوع دیگری از تست الکترودیاگنوستیک است که پزشکان می توانند از آن برای شناسایی اعصاب آسیب دیده استفاده کنند. تست‌های EMG و NCV روش‌های ایمنی هستند و عوارض جانبی یا جدی ندارند. با این حال، ممکن است ناراحتی و کبودی در نقطه ورودی سوزن ایجاد شود.
نوار عصب و عضله چیست؟
الکترومایوگرافی (EMG) یا نوار عصب و عضله، یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی وضعیت سلامتی ماهیچه‌ها و نورون‌های حرکتی کنترل کننده آنها استفاده می‌شود. نورون‌های حرکتی مسئول انتقال سیگنال‌های الکتریکی هستند که تناسب و ناپایداری عضلات را کنترل می‌کنند. در این روش، سیگنال‌های الکتریکی عصبی و عضلانی ضبط شده و سپس به صورت نمودار یا اعداد ترجمه می‌شوند. این اطلاعات به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات مربوط به عضلات و نورون‌های حرکتی را تشخیص داده و درمان مناسب را تعیین کنند.
هنگامی که فردی علائم اختلال عضلانی یا عصبی را نشان می‌دهد، پزشک معمولاً نوار عصب و عضله را تجویز می‌کند. این علائم ممکن است شامل گزگز، بی حسی یا ضعف غیر قابل توضیح در اندام‌ها باشد. نتایج نوار عصب و عضله می‌تواند به پزشک در تشخیص اختلالات عضلانی، اختلالات عصبی و اختلالاتی که بر ارتباط بین اعصاب و عضلات تأثیر می گذارد کمک کند.
برخی از پزشکان ممکن است به نوار عصب و عضله (الکترومایوگرافی) به عنوان یک معاینه الکترودیاگنوستیک اشاره کنند.
چرا نوار عصب و عضله انجام می‌شود؟
در صورت مشاهده علائمی که ممکن است نشان دهنده اختلال عضلانی یا عصبی باشند، پزشک ممکن است نوار عصب و عضله را انجام دهد. برخی از علائمی که ممکن است نیاز به نوار عصب و عضله داشته باشند عبارتند از:
- مور مور
- بی حسی
- ضعف عضلانی
- درد یا گرفتگی عضلات
- فلج شدن
- انقباض غیرارادی عضلات (یا تیک)
نتایج نوار عصب و عضله می‌تواند به پزشک کمک کند تا علت اصلی این علائم را تعیین کند. علل احتمالی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اختلالات عضلانی، مانند دیستروفی عضلانی
- اختلالاتی که بر توانایی نورون حرکتی برای ارسال سیگنال های الکتریکی به عضله تأثیر می‌گذارد، مانند میاستنی گراویس.
- رادیکولوپاتی‌ها
- اختلالات اعصاب محیطی که بر اعصاب خارج از نخاع تأثیر می گذارد، مانند سندرم تونل کارپال
- اختلالات عصبی، مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
چگونه برای تست نوار عصب و عضله آماده شوم؟
یک متخصص مغز و اعصاب توضیح می دهد که این روش چگونه کار می‌کند و در طی آزمایش و بعد از آن چه انتظاراتی باید داشت. در این مرحله، فرد می‌تواند هر سوالی را که دارد با متخصص مغز و اعصاب مطرح کند. همچنین فرد باید موارد زیر را باید به متخصص مغز و اعصاب اطلاع دهد:
- مصرف هر گونه داروی بدون نسخه یا تجویز شده به ویژه داروهای رقیق کننده خون
- اختلال خونریزی
- دفیبریلاتور یا ضربان ساز قلب
هنگام آماده شدن برای آزمایش، فرد باید:
- شب قبل یا صبح آزمایش حمام یا دوش بگیرید تا چربی اضافی پوست پاک شود.
- چند روز قبل از انجام آزمایش استفاده از لوسیون‌ها، کرم ها یا روغن‌های بدن را قطع کند.
- لباس‌های راحت و گشاد بپوشید.
- هر گونه جواهرات، ساعت، عینک، یا سایر اشیاء فلزی را قبل از عمل بردارید.
در حین آزمایش نوار عصب و عضله
توضیحات زیر آنچه را که باید از آزمایش‌های EMG و NCV سوزنی انتظار داشت، توضیح می‌دهند.
روش EMG سوزنی
تست EMG سوزنی میزان واکنش عضلات به تکانه های الکتریکی را اندازه گیری می‌کند. یک متخصص مغز و اعصاب یا تکنسین یک یا چند سوزن نازک و استریل را به عضله وارد می‌کند. این ممکن است باعث ناراحتی جزئی در برخی افراد شود. سوزن‌ها فعالیت الکتریکی ماهیچه‌ها را در حالت استراحت و انقباض تشخیص می‌دهند. الکترودهای سوزنی این اطلاعات را به دستگاهی به نام اسیلوسکوپ منتقل می‌کنند که سیگنال‌های الکتریکی را به صورت امواج نمایش می‌دهد. پس از پایان آزمایش، متخصص مغز و اعصاب یا تکنسین، سوزن‌ها را برمی دارد.
این آزمایش معمولاً چندین عصب و ماهیچه را بررسی کرده و حدود ۱ ساعت طول می‌کشد، اما بسته به اینکه متخصص مغز و اعصاب می‌خواهد چند عصب را آزمایش کند، ممکن است بیشتر طول بکشد.
روش NCV
متخصص مغز و اعصاب اغلب آزمایش نوار عصب و عضله (EMG) را در کنار آزمایش NCV انجام می‌دهد. تست NCV قدرت و سرعت تکانه‌های الکتریکی را هنگام حرکت در اعصاب اندازه‌گیری می‌کند. پزشکان اغلب از این نتایج در کنار نتایج آزمایش EMG استفاده می‌کنند تا تصویر کاملی از آنچه در اعصاب فرد می‌گذرد به دست آورند. در طول آزمایش NCV، متخصص مغز و اعصاب از فرد می‌خواهد بنشیند یا دراز بکشد. هنگامی که فرد آماده شد، یک الکترود را به پوست بالای عصب یا اعصاب تحت بررسی متصل می‌کند. الکترود دوم نیز در فاصله ۲۰ میلی متری وصل می‌شود. این الکترود شوک‌های الکتریکی با ولتاژ پایین ساطع می‌کند که موجب فعال شدن عصب می‌شود. برخی از افراد ممکن است در طول این آزمایش ناراحتی خفیفی را تجربه کنند. با این حال، شوک الکتریکی نباید باعث درد شود و هر گونه ناراحتی معمولاً پس از پایان آزمایش برطرف می‌شود. الکترود، تکانه الکتریکی را هنگام عبور از عصب تشخیص می‌دهد و پاسخ را به مانیتور کامپیوتر منتقل می‌کند.
بعد از آزمایش نوار عصب و عضله
پس از آزمایش نوار عصب و عضله، متخصص مغز و اعصاب یا تکنسین، پوست را تمیز می‌کند و فرد باید بتواند به فعالیت‌های عادی خود بازگردد. با این حال، ممکن است تا چند روز بعد کمی درد و کبودی تجربه شود.
خطرات نوار عصب و عضله یا الکترومایوگرافی چیست؟
نوار عصب و عضله یک آزمایش با خطر کمی است. با این حال، در ناحیه‌ای که برای آزمایش استفاده می‌شود، ممکن است احساس دردی داشته باشید. این درد ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد و می‌توان با استفاده از مسکن‌های بدون نسخه پزشکی مانند ایبوپروفن آن را تسکین داد. در موارد نادر، ممکن است در محل وارد کردن سوزن، احساس سوزش، کبودی و تورم را تجربه کنید. اگر تورم یا درد بدتر شد، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید تا وضعیت را بررسی کنند.
نتایج نوار عصب و عضله (الکترومایوگرافی) به چه معناست؟
اگر نتایج شما نرمال نبود، می تواند نشان دهنده انواع شرایط مختلف باشد. بسته به اینکه کدام ماهیچه‌ها یا اعصاب درگیر شده‌اند، ممکن است نتیجه یکی از موارد زیر باشد:
- سندرم تونل کارپال، وضعیتی که بر اعصاب دست و بازو تأثیر می‌گذارد. معمولاً جدی نیست، اما می‌تواند دردناک باشد.
- فتق دیسک، وضعیتی است و زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از ستون فقرات شما به نام دیسک آسیب دیده باشد. این کار به ستون فقرات فشار وارد می‌کند و باعث درد و بی حسی می‌شود.
- سندرم گیلن باره، یک اختلال خود ایمنی است که بر اعصاب تأثیر می گذارد. می‌تواند منجر به بی حسی، گزگز و فلج شود. اکثر افراد پس از درمان از این اختلال بهبود می‌یابند.
- میاستنی گراویس، یک اختلال نادر که باعث خستگی و ضعف عضلانی می‌شود.
- دیستروفی عضلانی، یک بیماری ارثی که ساختار و عملکرد ماهیچه‌ها را به طور جدی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- بیماری Charcot-Marie-Tooth، یک اختلال ارثی که باعث آسیب عصبی، بیشتر در بازوها و پاها می‌شود.
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) که به نام بیماری لو گهریگ نیز شناخته می‌شود. این یک اختلال پیشرونده و در نهایت کشنده است که به سلول‌های عصبی مغز و نخاع شما حمله می‌کند. تمام ماهیچه‌هایی که برای حرکت، صحبت کردن، غذا خوردن و تنفس استفاده می‌کنید را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
چه زمانی باید در مورد نوار عصب و عضله یا الکترومایوگرافی (EMG) با پزشک تماس بگیرم؟
اگر موارد زیر را دارید با پزشک خود تماس بگیرید:
- خونریزی که متوقف نمی‌شود.
- درد یا حساسیت شدید در جایی که سوزن‌ها وارد پوست شده‌اند.
- قرمزی، گرمی، تورم یا تب. اینها ممکن است نشانه های عفونت باشند.
هزینه تست نوار عصب و عضله
سؤالات متداول
تست نوار عصب و عضله برای تشخیص چیست؟
نوار عصب و عضله یا الکترومایوگرافی (EMG) یک روش تشخیصی برای ارزیابی سلامت عضلات و سلول های عصبی کنترل کننده آنها (نورون های حرکتی) است. نتایج EMG می تواند اختلال عملکرد عصبی، اختلال عملکرد عضلانی یا مشکلات انتقال سیگنال عصب به عضله را نشان دهد.
آیا آزمایش نوار عصب و عضله دردناک است؟
آزمایش نوار عصب و عضله ممکن است منجر به ناراحتی شود، اما درد آن را معمولاً می توان بدون نیاز به داروهای مسکن تحمل کرد.
برای آزمایش نوار عصب و عضله چند سوزن وارد می شود؟
ممکن است پنج عدد سوزن یا بیشتر برای آزمایش لازم باشد. همچنین ممکن است با قرار دادن الکترود درد خفیفی را تجربه کنید، اما معمولاً این کار بدون درد است. اگر آزمایش دردناک است، باید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است در نتایج اختلال ایجاد کند.
آزمایش نوار عصب و عضله چقدر طول می کشد؟
آزمایش ها معمولاً ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول می کشند. شما می توانید هر یک از فعالیت های معمولی خود مانند خوردن، رانندگی و ورزش را قبل و بعد از آزمون انجام دهید. هیچ عارضه جانبی پایداری از آزمایش ها نیز وجود ندارد.
بعد از آزمایش نوار عصب و عضله چه احساسی دارید؟
پس از آن، در صورت داشتن هر گونه درد، ممکن است به شما مسکن داده شود. پس از آزمایش نوار عصب و عضله، ممکن است برای چند روز احساس سوزن سوزن شدن داشته باشید و ممکن است در جایی که سوزن وارد شده است دچار کبودی های کوچک یا تورم شوید.
چرا یک پزشک آزمایش نوار عصب و عضله را تجویز می کند؟
هنگامی که فردی علائم اختلال عضلانی یا عصبی را نشان می دهد، پزشک معمولاً نوار عصب و عضله را تجویز می کند. این علائم ممکن است شامل گزگز، بی حسی یا ضعف غیر قابل توضیح در اندام ها باشد.
سوزن‌ها در هنگام تست نوار عصب و عضله به کجا وارد می‌شوند؟
نوار عصب و عضله سوزنی روشی تهاجمی است. با شلیک فیبرهای عضلانی، الکترودهای سوزنی در اعماق مختلف وارد ماهیچه‌ها می‌شوند. مشکل بیمار تعیین می‌کند که کدام عضلات مورد مطالعه قرار گیرند.
قبل از آزمایش نوار عصب و عضله از چه چیزهایی باید اجتناب کرد؟
۳ ساعت قبل از آزمایش سیگار نکشید. ۲ تا ۳ ساعت قبل آزمایش از خوردن یا نوشیدن غذاهای حاوی کافئین (مانند قهوه، چای و شکلات) خودداری کنید. لباس‌های گشاد بپوشید. ممکن است به شما لباس بیمارستان داده شود تا بپوشید.
آیا می توانم قبل از نوار عصب و عضله از داروهای مسکن استفاده کنم؟
حداقل ۵ روز قبل آزمایش از خوردن داروهایی حاوی آسپرین، داروهای ضدالتهاب بدون نسخه (مانند ادویل، آلو(Aleve)، آسپرین و غیره) یا NSAIDهای تجویزی (ناپروکسن، موترین و غیره) بپرهیزید.
آیا نوار عصب و عضله می تواند ام اس را تشخیص دهد؟
هدف از نوار عصب و عضله ارزیابی سلامت عضلات با اندازه گیری پاسخ آنها به تحریک است. این می تواند به پزشکان در تشخیص مولتیپل اسکلروزیس و سایر شرایطی که برای بیمار دارای ضعف عضلانی غیرقابل توضیح است کمک کند.
آیا نوار عصب و عضله (EMG) آسیب عضلانی را نشان می دهد؟
نتایج نوار عصب و عضله می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد سلامت نورون‌های حرکتی و عملکرد ماهیچه‌های شما ارائه دهد. EMG می‌تواند مشکلات حرکتی، فشردگی عصب، آسیب های عصبی و تحلیل عضلانی را تشخیص دهد.
آیا نوار عصب و عضله (EMG) می تواند باعث تشنج شود؟
در برخی از بیماران مبتلا به صرع، خطر کمی وجود دارد و این روش ممکن است باعث تشنج شود. با این حال، این خطر کوچک تلقی می شود و در صورت وقوع می تواند توسط پزشک شما کنترل شود.
